Loneitu Hriat Tur Puanchhuahna
Integrated Nutrient Management (INM) chu thil pakhat emaw kawng khat chauh emaw ni lova, kan thlai chinte chaw an hmuh theih dan tur leh a chawm dan kawng hrangte a tangkai thei ang ber tura hman a ni. Chu chauh pawh a ni lova, kan chinna hmunin thlai tana chaw a paite a nih anga thlai tana hman leh ei theih tura ruahmansak te, lei atanga tul lova luangral mai tur ven dan kawngte pawh a huam vek a. Chuvangin kawng khat chauha chawm lova, kawng hrang hrang finkhawm a ni ber mai. INM chuan a hnuaia mite hi a huam.
1. FYM, Bio fertilizer, Compost hmanga thlaichawm.
Organic Fertilizer
i) FYM – Ran zun leh ek leitha
ii) Biofertilizer – Rhizobium, Azotabacter, Phosphotica
iii) Compost – Vermicompost, etc.Thlai tan chaw a paia, lei a ti durin hnawng a pawm tha
2. Green Manure hmanga thlai chawm.
Dhaincha, Sunhemp, Cowpea, Senjii, etc.Leileta chin a, a la no/tet laia leia pawlha,lei tihthat nana hman.
3. Crop Rotation hmanga thlai chin.
Thlaite hi china ngaia thlai ngai ching reng lovin her kual thin tur a ni. Thlai zung thuk leh pawnlang chite, chaw heh leh heh lo deuhte, be leh thlai dangte chin chhawk tur a ni.
Paddy – Maize
Paddy – Moong,
Maize – Vegetable – Moong,
Paddy – Mustard – Moong,
Maize – Pea – Moong
Crop Rotation bakah pawh Intercropping, thlai tana tangkai thei tur chi pawh ngaihtuah atan a tha.
A man a tova, tihsual theih a ni bawk a, uar taka hman loh a tha. Rinthua pek chi a ni lova, dik taka chawh chhuaha pek tur a ni. Thlai chi hrang hrang leitha mamawh zat pawh a inang lo.
5. Uluk taka hlo thlawh.
Hnim hian chaw an hehin thlai eitur chaw, tui, boruak leh ni eng an chuhpui thin avangin uluk taka thlawh a ngai a, a hun taka thlawh tur a ni. Hnim emaw hnuh emawte chu paih mai lovin thlai bulah emaw hmun remchangah chhepin tawih ral sela thlai chawm nan hman nghal tur a ni. Kut leh khawl hmanga thlawh theih a ni a, hlo tûr hman pawh a tha.
6. A tawk tea tuia chawm.
Tui hi thlai tana chaw thlentu a nih rualin leitha len botu a nih theih tho avangin fimkhur taka a tawk chauhva pek tur a ni.
7. Chinai thi hman.
Chinai thi hian Magnesium leh Calcium a pai a, chungchu thlai tan chaw tha a ni a. Amaherawhchu, chinai thi kan pek chhan tak chu leithur siam that nan a ni. Leithur hian leia thlai chaw awmte thlai tan ei a ti harsa a, pek belh pawn duh angin a sawt thin lova. Chungchu chinai thi pekin a ti danglam a, lei a lo thur nep a, thlaiin a thatpui thin. Mahse, kum 3 kum 4 dana pek chauh tur.
Awle, integrated nutrient management (INM) chu kawng hnih khat chauh ni lo, a remchang leh a tha apiang hmanga leitha tur emaw, thlai chawmna tura hman a ni. Lei titha tur leh thlai chawm nana hman chauh pawh ni lo, a luang ral tur leh bo tur veng zawnga tan lakna pawh a huam tel tho. Hetiang zawnga hma lak hi Central Sorkar, Govt. of India hian a ngai pawimawh hle a ni tih pawh hria ila a tha ang
Source : Lalthanzuala
MSc.(Ag) ,Agro, PG Dip.Agmark
Thlai chin dan
Department of Agriculture (Crop Husbandry)
Mizoram
Page No : 168- 172
First Edition-2011